Persoonlijk | Gelijkwaardig | Betrokken | Vertrouwd
Sinds een tijdje komt Wim (10 jaar) regelmatig bij mij langs. Zijn moeder nam contact met mij op omdat ze benieuwd was of Wim last heeft van de somberheid die zijn vader regelmatig ervaart. Een heel mooie en dappere hulpvraag van deze moeder. Want vaak hebben (of krijgen) kinderen van een ouder met mentale problemen daar in meer of mindere mate last van.
Al een paar keer had ik Wim gezien en gesproken. Een spontane jongen die goed kan vertellen hoe hij de dingen ziet en ervaart. Een gevoelige jongen, die ook veel rekening houdt met de gevoelens van anderen.
Deze keer leek het me goed om eens te kijken naar hoe Wim kijkt naar zijn eigen situatie. Bij kinderen (maar ook bij volwassenen) werk ik vaak met diertjes. Het is een fijne en veilige manier om er achter te komen hoe een kind zich voelt, zonder dat het het gesprek direct te dichtbij komt.
Kinderen weten als geen ander, kort maar krachtig te benoemen, hoe dingen voelen. Als wij tenminste echt naar ze luisteren.
Ik vroeg aan Wim om een diertje voor zichzelf te pakken en daarna 4 diertjes voor de gevoelens ‘boos’, ‘bang’, ‘blij’ en ‘verdrietig’. Hij zette de gevoelens dicht bij zijn eigen diertje. Ze stonden alle vier om hem heen.
Daarna vroeg ik hem om een diertje te pakken voor zijn vader*, hij pakte een wolf. Hij vertelde dat de wolf graag op zichzelf is en soms wat angstig is voor de dingen die op hem af komen.
Ik vroeg hem ook om een diertje te pakken voor zijn moeder. Normaal pakken kinderen dan een nieuw diertje uit de bak, maar Wim koos er voor om het paard dat hij had neergezet voor zijn angst, neer te zetten voor zijn moeder.
Op mijn vraag waar het diertje van zijn moeder voor stond gaf hij aan dat het stond voor een eenhoorn. Een dier dat heel veel kan en moet. Hij gaf aan dat de eenhoorn veel dingen moet doen en regelen, van boodschappen doen tot aan voor hem zorgen.
De keuze voor het diertje voor zijn moeder, was een opvallende. De angst van Wim was gekoppeld aan zijn moeder. Het leek me goed voor hem om die twee uit elkaar te halen. Heel vaak nemen kinderen namelijk (onbewust) de gevoelens van hun ouders over en verwarren die met hun eigen gevoelens. Door een diertje te pakken voor zowel de moeder, als voor zijn eigen angst, halen we die knoop weer een beetje uit elkaar.
Ik vroeg Wim om een nieuw diertje te pakken voor zijn angst. Op mijn vraag wat de eenhoorn (mama) nodig heeft om het allemaal vol te houden en wat hij zoal doet voor zijn moeder zodat ze het volhoudt, gaf hij aan dat ze een helper nodig heeft. Hij pakte er een paard bij. Dat paard stond synoniem voor de helper in Wim. Wim probeert namelijk heel vaak om zijn moeder te ondersteunen. Hij vindt dat hij haar moet helpen. Hij probeert er voor haar te zijn. En hij is bang dat het niet goed gaat met zijn moeder, als hij haar niet helpt. Zijn moeder was zich daar niet van bewust. Een zware last voor een jongen van 10 jaar.
Het was een waardevol inzicht, zowel voor Wim zelf als voor zijn moeder om te zien dat de helper alleen maar een stukje is van wie Wim is. Ik vroeg aan Wim of hij een ander diertje wilde pakken die er voor de eenhoorn (zijn mama) kon zijn en die haar kon helpen. Hij gaf aan dat dat dubbel voelde. Hij vond het fijn om een ander diertje neer te zetten, maar het voelde ook vervelend omdat hij het gevoel had dat hij zijn moeder daarmee in de steek liet. Ik vroeg hem wat het paard (de helper in hem) nodig had om een stapje opzij te kunnen zetten, zodat de andere helper (een volwassene) het kon overnemen. Zijn antwoord was: ‘dat mama zegt dat het goed is’.
Zijn moeder was bij de sessie aanwezig. Ze kon de behoefte van Wim aanhoren en ze kon ook tegen hem zeggen dat hij niet voor haar hoeft te zorgen. Ze zei tegen Wim dat er volwassenen zijn die haar steunen en dat papa en mama het samen kunnen. Dat hij mag gaan spelen met zijn vriendjes en dat hij niet bang hoeft te zijn dat hij het niet goed genoeg doet of zijn moeder in de steek laat. Wim leek opgelucht, hij zei dat hij het fijn vond om te horen.
Zijn moeder vertelde hem dat ze helemaal niet wist dat hij zo hard zijn best deed. Dat ze het heel lief vindt, en dat ze er beter op gaat letten. Ze wil graag dat hij lekker gaat spelen met zijn vriendjes.
Ik vond het heel bijzonder om de behoefte van Wim zo duidelijk te zien, en ook heel waardevol dat zijn moeder hem daadwerkelijk kon zien in wat hij voelde. Na de sessie gaf moeder aan dat haar zoon precies deed wat zij ook vaak voor haar ouders had gedaan. Zij nam ook de zorg van haar ouders over, terwijl ze een kind was. Een waardevol inzicht voor deze moeder, waar zij ook weer verder mee kan. Iets waarvan ze niet wilde dat ze het op haar kind zou overdragen, was toch gebeurd.
Het vraagt veel moed en kracht van ouders om daadwerkelijk te luisteren naar de behoefte van het kind en ook naar hun eigen behoeften. En dan ook vervolgens je eigen stuk daarin durven onderzoeken en aankijken, helpt het kind om zich vrijer te voelen. Dan ervaart het kind dat hij het echt mag loslaten. Dat hij niet voor zijn ouders hoeft te zorgen.
*Omdat zijn vader niet bij de sessie aanwezig was, ben ik niet verder ingegaan op zijn relatie met zijn vader. In deze opstelling kwam vooral het verhaal en de loyaliteit richting zijn moeder naar voren.
Ben je benieuwd hoe het zit met jouw loyaliteit aan jouw ouders? Neem dan gerust contact op.