Als ouder je kind huilend of schreeuwend achterlaten bij de opvang of op school. Voor veel ouders een lastige situatie. Toch lijkt het, als ik de geluiden om me heen hoor, dat het iets is waar ik– en ook mijn kind - me maar even overheen moet zetten. ‘Als jij je omdraait is het over hoor’ of ‘maak er niet een te groot ding van, want hij voelt vooral wat jij voelt’.
Na een paar minuten stopt je kind meestal wel weer met huilen en schreeuwen. Het gaat spelen en heeft een leuke ochtend. Misschien weet je kind ook dat het geen zin heeft om nog langer te huilen, omdat de situatie toch niet verandert, en maakt hij/zij er dus maar het beste van. Het kind past zich aan. De ouder soms ook.
Als ik me verplaats in een kleintje: hoe spannend moet het zijn om je vertrouwde huis achter te laten en niet te weten wanneer je weer naar huis mag. Óf je wel weer naar huis mag? Of de andere kinderen hard gaan huilen of gillen? Of ze aan je speelgoed zullen zitten? Of de juf het wel ziet als je verdrietig bent? En ik vraag me dan ook af: Mag een kind het moeilijk hebben? Mag een kindje huilen als hij het moeilijk vindt dat zijn vader of moeder weggaat en mag het verdrietig zijn omdat het ergens anders moet blijven dan thuis?
Een aantal jaar geleden zag ik een heel treffend stukje van een cabaretier die in zijn show beschrijft hoe hij zich voelde toen hij als kind door zijn moeder naar de peuterspeelzaal werd gebracht: ‘Mama zegt: we gaan wat leuks doen we gaan naar de peuterspeelzaal. We, dus je denkt dat we samen gaan. En speelzaal, dat klinkt best leuk toch? Eenmaal daar aan gekomen zie je allemaal schreeuwende en huilende kinderen en je vraagt je af, joh, is dit echt leuk? Je moeder vertelt je dat jij daar gaat spelen en dat zij weer naar huis gaat. Serieus mam? Waarom ga jij naar huis en waarom laat je mij hier achter?’ (uit: Dekking Hoog – Patrick Laureij)
En echt, de meeste kindjes hebben een leuke tijd op de opvang of de peuter/kleuterschool. Ze zijn het verdriet over het algemeen ook snel weer vergeten. Ze voelen zich veilig bij de vaste leidsters en bouwen een band met hen op. Ze leren met andere kinderen te spelen, leren dingen die ze thuis niet leren en ze maken kennis met andere kinderen uit andere gezinnen. Ze leren dat de wereld groter is dan thuis.
Maar stel je eens voor dat jij totaal geen idee hebt van waar je naar toe gebracht wordt, of er gezien wordt wat jouw wensen en behoeften zijn en wanneer je jouw partner (of huis) weer ziet? Zou je je dan ook niet gewoon rot voelen? Hoe onwennig voelde jouw eerste werkdag? Of hoe voel jij je in een situatie die je niet goed kent?
Gelukkig kun jij dan nog relativeren dat het na de eerste dag vast gemakkelijker wordt. Grote kans dat jouw kind dat nog niet overziet.
In de periode dat mijn zoontje op de peuterspeelzaal zat, werd ik een paar keer geconfronteerd met een moeilijk afscheid. Dat gebeurde niet zo vaak. Maar tjee, wat vond ik dat lastig zeg. Ik ken mijn kind, ik weet dat als hij zich veilig en op zijn gemak voelt, ik met een gerust hart weg kan gaan. Dan is het ‘doei mam’ en dan heeft hij hele verhalen. Maar op een gegeven moment was het anders. Mijn instinct was: 'niet weggaan!!' Mijn zoontje roept: niet weggaan! En de leidster zegt: ‘joh, maak je niet druk, rek het niet te lang en ga gewoon. Hij is er zo weer overheen’.
En natuurlijk weet ik dat ze gelijk heeft, dat hij na 10 minuutjes, misschien nog wat stilletjes, ook wel beseft dat hij het er mee moet doen. Het zegt ook niets over dat hij de opvang of de leidster niet leuk vindt. Maar op dat moment is er iets waardoor mijn zoontje wil dat ik blijf. En hoewel ik het liefst wil blijven om hem gerust te stellen, voel ik dat de leidster wil dat ik ga. Om het niet moeilijker te maken, of omdat dat nu eenmaal de norm is. Of misschien uit angst dat hij te lang in zijn verdriet blijft (hangen).
Maar hebben die kleintjes niet nog genoeg tijd om te leren dat ze zich moeten aanpassen? Dat hun gevoelens soms even opzij gezet moeten worden omdat het rationeel nu eenmaal beter uitkomt zo? Veel volwassenen willen graag weer beter leren luisteren naar hun gevoelens. Zullen we dan gewoon beginnen bij het luisteren naar de gevoelens van onze kleintjes?
Herken je je in mijn verhaal? Ga je misschien ook soms in tegen jouw eigen gevoelens en/of de gevoelens van je kind omdat je denkt dat dat de norm is of omdat het van je wordt verwacht?
Wordt of werd er voldoende naar jouw behoeften geluisterd toen je klein was? En hoe is dat nu?
Of ben jij misschien een ouder/opvoeder die vindt dat het kind zich maar moet aanpassen aan de situatie omdat het nu eenmaal is zoals het is?
Voel je welkom om eens van gedachten te wisselen.